تفسیر یافتهها،
نتیجهگیری و نظریهسازی
نکته 75: در
این مرحله، محققان آزمایشها را تکرار میکنند تا مطمئن شوند که نتیجه اقدامات
اتفاقی نبوده است، سپس یافتههای ثبتشده را تفسیر میکنند. گاهی برای تفسیر
اطلاعات آماری بهدستآمده و یا مقادیر اندازهگیری شده از برنامههای کامپیوتری
کمک گرفته میشود. سپس بر اساس نتیجهگیریهای انجامشده نظریه میسازند.
نکته 76: هر
نظریه چند ویژگی مهم دارد:
1- نظریه، برآیند
چند فرضیه است که صحت آنها اثباتشده و میتواند جنبههای کاربردی داشته باشد.
2- میتواند آنچه
ممکن است رخ دهد را پیشبینی کند.
3- پدیدهها
را تفسیر میکند و درک ما را از پدیدههای طبیعی بیشتر میکند.
نکته 77: تفاوت
بین قانون و نظریه علمی: قانون علمی فقط وقوع پدیدهها را بیان میکند ولی نظریهی
علمی علت و چگونگی وقوع پدیدهها را بیان میکند.
مثلاً قانون
سوم نیوتن بیان میکند که هر کنشی را واکنشی است مساوی ولی در خلاف جهت آن، ولی
نظریهی مولکولی بیان میکند که گرما باعث میشود جنبش ذرات بیشتر شده و به
یکدیگر ضربه بزنند و از هم دور شوند، درنتیجه فاصلهی ذرات بیشتر شده و جسم منبسط
شود.
انتشار گزارش
نکته 78: در
مرحلهی آخر، پژوهشگران نتایج کار خود، روشها و وسایل مورداستفاده را برای
استفادهی دیگر محققان در مجله یا کتابی علمی منتشر مینمایند. با این کار دیگر
محققان و افراد دیگر از نتیجهی تحقیقات آنها آگاه میشوند.
نکته 79: نتیجهی
تحقیقات به اطلاع مسئولین مربوطه رسیده و در مجلههای علمی به چاپ رسیده و در
اینترنت قرارگرفته است.
علم و فناوری
نکته 80: فناوری
همان مفهوم تکنولوژی است، درواقع تبدیل علم به عمل را فناوری مینامند.
نکته 81: در
حقیقت علم را میتوان به علوم محض و علوم کاربردی تقسیم کرد. در علوم محض محققان
با روشهای علمی به اسرار موجود در طبیعت پی میبرند و شناختی نسبت به طبیعت و
محیط اطراف خود پیدا میکنند.
نکته 82: اسرار
و قوانینی که در طبیعت حاکم است ازجمله علوم محض هستند ولی علوم کاربردی استفاده
از اطلاعات بهدستآمده از علوم محض را سرلوحهی کار خود قرار میدهند.
نکته 83: ساخت
داروها، سمها، کامپیوترها، تلفنها، تولید انرژی الکتریکی از انرژی هستهای در
نیروگاه و ... مثالهایی از علوم کاربردی و فناوری هستند.
نکته 84: شناخت
الکتریسیته و امواج رادیویی، قسمتی از علم است(علم فیزیک)، اما به کمک همین علم،
رادیو ساختهشده است(فناوری).
نکته 85: فناوری
ابزاری برای استفادهی انسان از طبیعت و جلوگیری از خطر و بیماری است. فناوری از
چهارراه اصلی افزایش تولید، ساعات کار کمتر، کار آسانتر و سطح زندگی بالاتر در
زندگی انسان اثر داشته است.
نکته 86: گرچه
پیشرفت فناوری تغییرهای دلخواهی را در زندگی انسان به وجود آورده است اما گرفتاریهای
خاصی نیز به همراه داشته است، مانند آلودگی محیطزیست، کاهش منابع طبیعی، افزایش
بیرویهی جمعیت.
نکته 87: انسان
امروزه ناچار از استفاده از فناوری است. باید فناوری را بشناسد و عوامل دلخواه و
نامطلوب را تشخیص بدهد. پیش از آنکه فناوری جدیدی را جانشین فناوری قدیمی کند،
باید افراد را آموزش دهد. لازم است کودکان و نوجوانان در مدارس، نهفقط با اصول
زندگی در دنیای جدید آشنا شوند بلکه خود را برای مسائلی که در آینده با آنها
روبرو میشوند آماده کنند.
مطالب اضافهی
فصل اول
نکته 88: اغلب
واکنشهای شیمیایی در صنایع مختلف و در آزمایشگاهها و نیز در بدن موجودات زنده ازجمله
انسان، در محیط محلول صورت میگیرند. گیاهان، غذای موردنیاز خود را به شکل محلول
جذب میکنند، و غذا در بدن ما ابتدا بهصورت محلول درآمده و سپس جذب بدن ما میشود.
نکته 89: آب
دریاها و اقیانوسها، دریاچهها، رودخانهها، چاهها و قناتها و نیز هوایی که هماکنون
تنفس میکنیم، همه بهصورت محلول هستند.
نکته 90: ما در
جهانی از محلولها زندگی میکنیم که در آن، آب مهمترین حلال است.
نکته 91: معمولترین
نوع محلول، محلول یک جسم جامد در مایع است که در این حالت، جامد را جسم حلشونده و
مایع را حلال و مجموع این دو را محلول مینامند.
نکته 92: دو
راه برای تشخیص دادن حلال و حلشونده وجود دارد:
1- هر مادهای
که به هنگام تشکیل محلول، تغییر حالت دهد، حل شونده است. مانند نمکخوراکی که براثر
حل شدن در آب، از حالت جامد به مایع(محلول) تبدیل میشود.
2- اگر هیچ یک
از دو جزء تغییر حالت ندهد، مادهای که به مقدار کمتر وجود دارد، حل شونده خواهد
بود. در محلول آب و الکل، هر دو ماده قبل و بعد از مخلوط شدن، مایع هستند.
نکته 93: میتوان
حل شدن یک ماده در مادهی دیگر را بر اساس نوعپیوندهای موجود در آن مواد و چگونگی
برهمکنشی که بین آنها به وجود میآید، توضیح داد.
نکته 94: ذرههای
مادهی حل شدنی ممکن است: 1- بهصورت مولکول(مانند قند) یا 2- بهصورت ذرههای
باردار یا یونها(مانند نمک طعام)، در حلال پراکنده شوند.
نکته 95: یکی
از مهمترین خواص آب، توانایی آن در حل کردن مواد گوناگون است. نمک خوراکی یا سدیم
کلرید ترکیبی با شبکهی منظم از ذرههای با بار + و - است. یعنی ترکیبی که بلور آن
از کنار هم قرار گرفتن ذرههای بار مثبت سدیم و ذرههای بار منفی کلر تشکیلشده
است.
نکته 96: اصولاً
حل شدن زمانی رخ میدهد که نیروی جاذبهی میان ذرههای حل شونده و حلال، از نیروی
جاذبهی میان ذرههای حل شونده قویتر باشد و میتوان گفت:
به هنگام حل
شدن نمک طعام در آب، جاذبهی میان مولکولهای آب و ذرههای نمک، قویتر از جاذبهی
میان ذرههای با بار مثبت سدیم و ذرههای با بار منفی کلر در نمک است.
نکته 97: فرایند
حل شدن یک ماده در حلال، شامل سه مرحلهی زیر است:
1- جدا شدن
ذرههای مادهی حل شونده از یکدیگر
2- جدا شدن
ذرههای حلال از یکدیگر
3- پراکنده
شدن یکنواخت ذرههای حل شونده در بین ذرههای حلال
نکته 98: اگر
از مقدار و نوع نیروهای جاذبهی موجود بین ذرههای ماده حل شونده و حلال، قبل و
بعد از مخلوط شدن با یکدیگر شناخت داشته باشیم، در آن صورت پیشبینی انحلالپذیر
بودن یا نبودن مادهی حل شونده در حلال موردنظر، امکانپذیر خواهد شد.
نکته 99: الکل
اتانول و جوهر نمک در آب حل میشوند، اما نفت، گوگرد و برادهی آهن در آب حل نمیشود.
نکته 100: الکل
اتانول در آب حل میشود. وقتی آن را در آب میریزیم، بین مولکولهای الکل(حل
شونده) و مولکولهای آب(حلال)، پیوندهای جدیدی تشکیل میشود که قویتر از پیوندهای
قبلی موجود بین مولکولهای آب و بین مولکولهای الکل است. درنتیجه، مولکول الکل در
آب پراکنده میشوند و بدین ترتیب الکل در آب حل میشود.
دوست باهوش من!
دانشآموز تیزهوشم امروز، من از هر کسی که برایم
کاری انجام دهد، با لبخند، از صمیم قلب و با واژه متشکرم سپاسگزاری میکنم. برایش
دعای خیر طلب میکنم و محکم، عاشقانه و با چهرهای حاکی از احساس رضایت میگویم:
سپاس گذارم. x+
x+ مثبت اندیشی رو چند برابر کن.
لطفا جهت تهیه کتاب با شماره زیر تماس حاصل فرمایید
ارسال کتاب به کلیه نقاط ایران عزیز
66199781 - 021